De schrijver en de koffiebar

“Koffiebar in Gent bant laptops!”, zo berichtte menige nieuwssite vandaag. Volgens de uitbater horen deze toestellen niet thuis in zijn zaak. Ze zorgden zelfs voor een opmerkelijk lage koffieconsumptie, aldus de man.

“Ergert u zich ook aan laptops?” vroegen diezelfde sites zich hardop af.

Nounou.
Eerlijk gezegd niet, nee. Of het nu op de trein, in het park of in een koffiebar is, laptops werken me nauwelijks tot niet op de zenuwen. Integendeel. Ben ik de enige die dat een haast romantisch beeld vindt, zo’n laptoppende medemens met een espresso? Misschien werkt hij wel aan een roman, denk ik dan, zijn koude appartement ontvlucht. Of misschien is het een journalist, de deadline al voelbaar, hijgend in de nek? Een poëet misschien, naarstig zwoegend aan een zoveelste sonnet! Of wetenschapper, lyrisch wegdromend bij de schoonheid van een voor mij raadselachtig wiskundig bewijs?

(Nefast voor deze romantische zeepbel is een blik op het scherm, vooral wanneer het vooral excelsheets of, veel erger, dwaze spelletjes blijken te zijn die onze vermeende creatieve geesten in de ban houden.)

Romantiek.

Vorige week wandelde ik, ja, ja, langs de Theems in Londen. Op een van de talloze bankjes daar aan Queens Walk zat een jongeman in ribfluwelen pak. Ernstige blik. Op zijn schoot: een Remington typemachine. Naast hem een kartonnen bord, met als opschrift: “Order your story here!” Erg warm was het niet, ondanks de stralend blauwe hemel. Was hij met zijn Remington de koffiebar buitengeschopt omdat hij met zijn getik en geting teveel klanten ergerde? Misschien, wie weet. Het harde leven van een schrijver!

Ha. Schrijvers.

Ach. Zolang mensen gewapend met een vulpen en notitieboekje welkom blijven in koffie- en andere zaken is er niets aan de hand.

Over echte ergernissen zullen we het een volgende keer hebben.

Advertentie

08/05 – dreamer

08/05 – dreamer, originally uploaded by stijnh.

06/02 – i won’t hurt the piano

06/02 – i won’t hurt the piano, originally uploaded by stijnh.

Ein Abend mit Einstürzende Neubauten

Ha! Gisterenavond, straight from Brussels (nu ja…) naar het Groothertogdom Luxemburg gereden. In Esch sur Alzette, ooit het mekka van de staalindustrie, trapten de heren Bargeld, Unruh, Hacke, Arbeit, Moser en Ash, samen bekend onder de naam Einstürzende Neubauten, hun ‘Alles wieder offen’-tour af.

Plaats van het gebeuren was de Rockhal, gelegen op de Hochofenterrasse der Industriebrache Belval-West. We arriveerden er bij valavond, best indrukwekkend, zoals die oude hoogovens er stonden te kreunen in de frisse avondbries, temidden van hoge kranen, bouwwerven en containers – over Einstürzende Neubauten gesproken! Daartussen, achter, de Rockhal: een spiksplinternieuwe concertzaal om U tegen te zeggen

Rond een uur of negen betraden Blixa Bargeld en co de Bühne en weerklonk ‘Die Wellen’, uit hun meest recente album. Zou Bargeld zijn belofte houden, en enkel nummers uit Alles wieder offen spelen? Het prachtige ‘Nagorny Karabach’ volgde, hier en daar wat prettig rommelig.

‘Of de deuren niet dicht konden‘, vroeg Bargeld niet onterecht. Hij vond het uitzicht van het podium op de parking-achtige foyer maar niets. Luxemburgse concertgangers bleken matig lethargisch. ‘There’s another door, in case you didn’t notice…‘

Dan, aha! Iets uit Perpetuum Mobile, het niet onaardige ‘Dead Friends (around the corner), om vervolgens weer terug te keren naar de tourplaat met het naar krautrock ruikende ‘Ich hatte ein Wort’. (Nutteloos detail: in de zaal rook het ook echt naar Kraut, Sauerkraut dan, te verkrijgen met een broodje en een worst aan democratische prijzen)

(bewogen? hoezo?)

Doch, terug naar het concert, want hop, daar keerde Bargeld alweer even terug naar Perpetuum Mobile door het beklijvende ‘Youme & Meyou’ ten berde te brengen. Enkel songs uit Alles wieder offen, Herr bargeld? Ik dacht het niet! na Youme was het tijd voor alweer een parel, deze keer uit Silence is sexy, ‘Sabrina’.

Genoeg gelachen! Tijd voor ‘Let’s do it a Da Da’! N.U. Unruh declameerde onverstaanbare dingen met papieren hoed op het hoofd, Bargeld bracht enthousiast een ode aan der Dadaïsmus en voelde zich duidelijk in zijn nopjes -net zoals ondergetekende, overigens, doch dit terzijde.

‘Weil weil weil’! De ‘single’ uit hun laatste plaat. De Letzebüergers gingen uit hun dak!

N.U. Unruh is de knutselaar van de groep. Deze keer had hij meegebracht: een halfvormige ton, gevuld met ijzeren pinnen. De ton balanceerde vervaarlijk op twee metalen pijlers, zo’n 4 meter hoog. Tijdens de apotheose van ‘Unvollständigkeit’ werd de ton langzaam gedraaid: het geluid van vallend metaal, lawaai voor de ene, poëzie voor de andere!

En, over poëzie gesproken: ‘Tagelang Weiss’, weer wat rustiger, uit de supporter II-cd Grundstück.

Terug naar Alles wieder offen: strijkers -niemand kan zo’n perfecte vioolklanken uit een keyboard toveren als Ash Wednesday- vermengden zich met metaal in ‘Von Wegen’. Applaus op alle rijen! Gepruts met gitaren, grapjes over oudere songs en het vergeten van teksten en dan, het machtige ‘Die Befindlichkeit des Landes’ (Silence is sexy) – een lied over en voor de Duitse hoofdstad maar ook van toepassing op Belgik, me dunkt!

Een lied gebaseerd op een tapeloop from the old days, a blast from the past, het hypnotisch pulserende ‘Susej’, rolde door de zaal: Lass uns nach Hause gehen. Nog niet, Bargeld!

Tijd voor de spaanse gitaar, enkele loopeffecten, voorstellen van de bandleden en een seismografische baslijn: ‘Ich warte’. Ich warte bis ein stückchen Weltraumschrott für meine Füsse fällt. En einde van de set.

Bisronde!

Bargeld en co hebben zo hun eigen manier van componeren: ze maken gebruik van een eigen kaartspel, ‘Dave’. Ieder groepslid trekt enkele kaarten met daarop een vage instructie (zoals ‘Jochen fängt an’ – Jochen begint enz), waarop ze beginnen te jammen. Een improvisatiesessie is een vast onderdeel van een Neubauten-concert, en wordt meestal ‘Rampe’ genoemd. In Esch echter, haalden ze hun ‘Dave’-kaarten boven om er vervolgens op los te improviseren. Very nice indeed. Achteraf gaven de heren uitleg, met de nodige humor, uiteraard. Welke kaarten ze getrokken hadden en hoe ze de instructies in de praktijk gebracht hadden.

Als we Bargeld mochten geloven was deze ‘Dave’ een uitzondering, want ‘Normaal spelen we Dave niet op het podium, of misschien, ja, eventueel, maar dan enkel in een stad met een metronet‘. Of zoiets. Afwachten wat ze tijdens de andere concerten gaan doen!

‘Wenn dann’ werd de laatste song uit ‘Alles wieder offen’, uitsmijter was het fantastische ‘Selbstportrait mit Kater’ (Silence is sexy).

Een zeer goed concert, de trip van 250 km (enkele reis) meer dan waard. Een opvallend toegankelijke en relatief rustige set ook, met enkel songs uit de laatste drie (vier, Grundstück meegeteld) albums. Enigzins bizar is dat ze de titelsong, ‘Alles wieder offen’, niet gespeeld hebben, maar ja, hey, ’t zijn de Neubauten!

Noem me een groep die actief is sinds begin der tachtiger jaren en die zich blijft vernieuwen, keer op keer, die nooit teleurstelt, fantastische concerten speelt én die nog steeds bestaat. Juist! Einstürzende Neubauten!

Na het concert had ik de kans om even te praten met de prettig gestoorde N.U. Unruh. Over Neu!, Can en andere Duitse groepen. Tot een fransman op leeftijd zich mengde met ‘Do you like zhe kwautwock? Faust? Schwarzwald? Amoon Düül?”

Unruh lachte luid, de zaal sloot, tijd om’m te smeren, back to Belgium!

 

En, pour les fans, hier nog even de playlist:

Die Wellen (Alles wieder offen)
Nagorny Karabach (Alles wieder offen)
Dead Friends (around the corner) (Perpetuum Mobile)
Ich hatte ein Wort (Alles wieder offen)
Youme & Meyou (Perpetuum Mobile)
Sabrina (Silence is sexy)
Let’s do it a Da Da (Alles wieder offen)
Weil Weil Weil (Alles wieder offen)
Unvollständigkeit (Alles wieder offen)
Tagelang Weiss (Grundstück)
Von Wegen (Alles wieder offen)
Die Befindlichkeit des Landes (Silence is sexy)
Susej (Alles wieder offen)
Ich Warte (Alles wieder offen)

DAVE

Wenn dann (Alles wieder offen)
Selbstportrait mit Kater (Perpetuum Mobile)

Einstürzende Neubauten : “Alles wieder offen”

Blixa Bargeld en de zijnen zijn er weer in geslaagd een plaat uit te brengen, en wat voor een. Een pareltje !

‘Let’s do it a da da‘, is één van de songs op het nieuwe album. Dada. De voorman van die Neubauten is een beetje dada. Hij gaf zichzelf niet voor niets de naam ‘Bargeld’, naar de dadaïstische kunstenaar Johannes Theodor Baargeld. Goed. Dada dus. Wie er meer over wil weten moet maar eens naar de tekst van ‘Let’s do it a da da‘ luisteren. Muzikaal sluit de song aan bij ‘Perpetuum Mobile’, Neubauten’s vorige ‘publieke’ album.

Sinds ‘Perpetuum Mobile’ opereert Einstürzende Neubauten los van platenfirma’s en hanteren ze een systeem van ‘supporters’. Kort gezegd : in ruil voor een bepaalde som, waardoor je de groep financiëel steunt, krijg je een blik achter de schermen en wordt de CD (met eventueel een DVD) na afloop van het project opgestuurd.

Zowel ‘Perpetuum Mobile‘ (phase 1) als ‘Alles wieder offen‘ (phase 3) werden volgens dit principe opgenomen en uitgebracht. Met ertussen ‘Grundstück’ (phase 2), een album enkel beschikbaar voor de supporters.

Phase 2 leidde tot een supporter-only performance in Berlijn, Grundstück, die plaatsvond in het voormalige parlementsgebouw van de DDR, het ‘Palast der Republik‘. (Ik mag -niet zonder trots- zeggen dat ik tijdens die koude novemberavond aanwezig was op deze performance.)

Eén van de stukken die uit deze fase dateert is ‘Nagorny Karabach‘, een song die intussen verder werd uitgewerkt en meteen aantoont dat Bargeld en co iets kennen van het vak songschrijven.

Vormals tiefe Wälder
Bergketten, vielleicht Eis
eine messinggelbe Sonne
verbricht ein Paradies
meine Sys- und Diastole
dazwischen der Moment
getragen von den Vögeln
die hier zugange sind
in der Enklave meines Herzens
in der ich mich verlier
in Nagorny Karabach

‘Nagorny Karabach‘ (hoe zou het overigens met die enclave gesteld zijn ?) is naar Neubauten-normen een verrassend traditionele song. Je hoort hier dat Bargeld ooit lid was van de Bad Seeds. Een prachtig lied, opgebouwd uit sobere percussie, piano, een orgeltje, een gitaar met e-bow en, niet onbelangrijk, een subtiel bespeeld binnenwerk van een vliegtuigturbine. Het zijn tenslotte nog steeds die Neubauten waarover we spreken.

Bargeld vertelt in interviews graag dat ‘krautrock‘ een grote invloed op hem heeft gehad. Sporen van Neu !, Can en aanverwanten zijn dan ook hier en daar van de partij op ‘Alles wieder offen‘. Ik denk hierbij aan bijvoorbeeld ‘Ich hatte ein Wort‘ – zowaar met ‘didididie’-refrein.

Einstürzende Neubauten is en blijft een spannende groep. Dat hebben ze met ‘Alles wieder offen‘ andermaal bewezen.