Ah, Pukkelpop! Toen ik enkele maanden geleden hoorde dat mijn helden van Kraftwerk aanwezig zouden zijn, twijfelde ik geen moment. De zere-rugmomenten, pijnlijke voeten, ergernissen aan het vele volk en het dieet van friet konden me ook deze keer niet tegenhouden! Bovendien kwamen er nog een aantal interessante dingen (My Bloody Valentine, Fever Ray, Bill Callahan, Grizzly Bear, Soap & Skin, Tortoise, …).
Maar laten we wel wezen: het was vooral voor Kraftwerk dat ik volgaarne naar het Hasseltse Kiewit afzakte. Kraftwerk! Zonder twijfel mijn vroegste muzikale ervaring: mijn pa die ‘Autobahn’ door de woonkamer laat schallen!
Niet dat ik ze nog niet live gezien had, neen. Op Pukkelpop zou ik ze voor de 4e keer aan het werk zien. (2002: Vooruit, 2003: AB, 2005: Werchter). Om maar te zeggen: ja, ik beken, ik ben een fan!
Tegenwoordig blijft er nog maar één origineel lid over van de legendarische elektronicagroep. Ralf Hütter en Florian Schneider stichtten Kraftwerk begin jaren ’70. Samen met Karl Bartos en Wolfgang Flür vormden ze de bezetting waarmee ze bekend werden. Begin jaren ’90 verlieten Bartos en Flür de groep, en werden vervangen door Fritz Hilpert en Fernando Abrantes. Niet veel later nam Henning Schmitz de plaats in van Abrantes. Eind vorig jaar gaf Kraftwerk enkele concerten zonder Florian Schneider. Op het podium werd zijn plaats ingenomen door Stefan Pfaffe, voordien reeds actief als video-operator. Begin 2009 kondigde Schneider officiëel zijn vertrek aan bij Kraftwerk. Maar genoeg hierover, ik word nu al raar genoeg bekeken!
Das Konzert
…begint zoals een concert van Kraftwerk hoort te beginnen: na wat gebliep kondigt een elektronische stem aan: ‘Meine Damen und Herren, ladies and gentlemen, die Mensch-Maschine: Kraftwerk‘. Het klinkt stom, maar het doet iets als je die stem hoort. Ik zou het ontroering durven noemen.
Kippenvel als de computerstem ‘Man-Machine‘ aanzet, de schaduw van de 4 leden dramatisch op het gordijn voor de Bühne zichtbaar is en dit gordijn zich langzaam opent. Hütter en co netjes op een rij, één met de mooi gestileerde projecties achter hen. Minimalisme troef, tijdloosheid ook. Applaus alom. Man-machine klinkt anders dan de vorige keren, Hütter zingt zowaar vocoder-gewijs mee, hier en daar wordt er geïmproviseerd. Wie beweert dat Kraftwerk niet live speelt is een grote dwaas! ‘Planet of Visions‘, een herwerkte versie van de single ‘Expo 2000’, niet meteen mijn meest favoriete nummer, klinkt dansbaarder dan ooit. Met ‘Home Computer‘ beamt Kraftwerk ons into the future zoals alleen Kraftwerk dat kan en maken ze ons duidelijk dat ze computers tof vinden, ‘It’s more fun to compute‘. Beide nummers zijn van het uit 1981 daterende en visionaire album ‘Computerworld’. Maar of de heren destijds hadden durven dromen van de huidige computerworld -zie ze daar staan met 4 laptops op een rij- durf ik te betwijfelen.
‘Tour de France‘ ! Wie kent het riedeltje niet? Niks gedateerd, ondanks het in de tachtiger jaren zo populaire geluidje van een slappende bas! Prachtig, met een naadloze overgang naar ‘Tour de france 2003‘, van hun meest recente plaat ‘Tour de France soundtracks’. Wielerliefhebbers, weet u wel… (Ik vraag me trouwens af het toevallig was dat net op de dag dat Kraftwerk speelde de Eneco-tour door Hasselt passeerde…) ‘Vitamin‘! Zink, Selen, L-Karnitin, Karbohydratproteïn, A-B-C-D Vitamin! Diepe bassen rollen over de weide, reuzegrote pillen rollen achter de 4 Kraftwerkers naar beneden.
Van de fiets naar de auto met ‘Autobahn‘, het is een kleine stap! ‘Het eerste nummer ooit dat over de autosnelweg zelf gaat, in plaats van de ego’s die erover rijden’, aldus Hütter, ooit in een interview. Nee, voor gevatte bindteksten en dergelijke moet u niet bij Kraftwerk zijn. ‘Die Fahrbahn ist ein graues Band, weisse Streifen, grüner Rand’. Nòg meer enthousiasme bij ‘Computerlove‘, u weet wel, dat nummer dat het groepje van een zekere Chris Martin recent een hit bezorgde, wat andermaal bewijst dat de muziek van KW tijdloos is. De hits blijven komen, met het onnavolgbare ‘Das Modell‘. ‘Hasselt ligt niet ver van de Duitse grens’, moet Hütter gedacht hebben, want inderdaad, ze brachten het in de Duitstalige versie. Ook wat volgt is in de taal van Goethe: ‘Schaufensterpuppen‘, van het album ‘Trans Europa Express‘. De titeltrack hieruit, ‘TEE‘, dat voortvloeit in het heerlijke ‘Metall auf Metall‘ (met prachtige treinen op de achtergrond) kondigt het einde van het eerste deel aan. Gordijnen gaan dicht, hier en daar vang ik een ‘Is’t nu al gedaan?‘ op.
Neen, m’n beste. Het beste moet nog komen, want daar gaat het doek weer open en zien we Kraftwerk zoals we ze horen te zien: de 4 heren zijn vervangen door 4 robots (mét aangepast gezicht, zelfs voor de recent aangeworven Pfaffe) die, hoe kan het ook anders, ‘The Robots‘ brengen!
‘Numbers‘ zoals de traditie het wil gevolgd door ‘Computerworld‘, met de Kraftwerkers in fluoriscerende rasterpakken, klinkt minder geflipt dan bij vorige concerten. Daar zal de afwezige Florian Schneider wel voor iets tussenzitten.
‘Radioactivity‘! Begin jaren ’90 engageerde Kraftwerk zich voor het milieu, en trad de groep op tijdens het ‘Stop Sellafield‘-concert van Greenpeace, toepasselijk met het nummer ‘Radioactivity‘. De tekst werd lichtjes aangepast (‘Stop radioactivity‘), en een computerstem waarschuwde aan het begin van het nummer over de gevaren van Sellafield. Vandaag brengen ze deze versie nog steeds live, inclusief de ‘Sellafield’-intro. (Ja, ik weet het, teveel details, teveel details!)
‘Aerodynamik‘ verheerlijkt dan weer de fietstechniek, ‘perfection méchanique, aéro-dynamique!‘ Met hun fluoriscerende pakken gaat Kraftwerk haast letterlijk op in de geprojecteerde achtergrond. Perfectie, daar draait het om. Het zijn tenslotte Duitsers.
Helaas, want ‘Music Non Stop‘, (waar is de tijd dat dit een programma was op de prille tv-zender MTV?) luidt het einde van het concert aan. Eén voor één gaan de heren even loos op hun laptop -soleren, zowaar- en verlaten één voor één de Bühne -mét korte buiging. Dat Hütter wel degelijk een mens is bewijst hij op het allereinde, als hij het publiek toespreekt met ‘Goedenavond! Gutenacht, goodnight, bonsoir! auf Wiedersehen!’. Maar het laatste woord is voor de muziek, want ‘Music Non Stop’ gaat nog even door, zoals dat hoort.
Iemand zei me onlangs dat elektronische muziek per definitie kil, koud en gevoelloos is. Ach, Kraftwerk bewijst telkenmale het tegendeel, ondanks hun kille imago. Dat ze nog lang mogen verderdoen!
stijnblogt ! 